13 juni 2024
Mijn laatste Werkplan was heel bijzonder. Ik zat tussen tuinders die ik niet kende. Normaal vraag je dan aan elkaar hoe je heet, waar iemand z’n tuin heeft en, in het voorjaar, of er al wat opkomt. Maar dit jaar hadden we het alleen maar over de slakken. Één tuinder vertelde dat hij slakkenkorrels in België had gekocht. “Maar dat klinkt als gif” zei ik verschrikt. “Maar het werkt wel” zei hij, en wat ik vervolgens ook aan argumenten aandroeg, het steeds weerkerende refrein was ‘maar het werkt wel’. Het meest trieste verhaal kwam van een tuinder die zijn broer en schoonzus op bezoek kreeg en in de tuin aanwees: “Daar stonden de tuinbonen, daar hadden we kapucijners gepland en dat zullen ook wel geen raapstelen meer worden”.
Ikzelf heb dit jaar voor het eerst aaltjes, en daar ben ik heel erg tevreden over. In combinatie met rapen en bakjes met bier heb ik eigenlijk niet zoveel last van de slakken. Het is vooral zaak om verschillende manieren, middelen en methoden te combineren, want niets werkt honderd procent (behalve gif). Dit is mijn Slakken TopTien:
1. Aaltjes
Aaltjes zijn microscopisch kleine beestjes die in slakken dringen en hem dan van binnenuit opeten. Ik heb voor 35 euro (voor 100 m2) aaltjes gekocht bij Marieke Schenkeveld van tuiniernatuurlijk.nl – er zijn heel veel andere webshops, maar na lang rondkijken heb ik heel intuïtief voor deze site gekozen en die is mij bijzonder goed bevallen. Ik kreeg een pakketje toegestuurd dat ik moest oplossen in tien liter water, daarna elke liter nog eens verdunnen met negen liter water en die over mijn tuin gieten. De eerste twee weken daarna moet je de grond vochtig houden, wat in mijn geval een ramp was, want dat was net in die droge periode zucht. Maar ik merkte al gauw dat ik minder slakken had dan mijn buren.
Nadeel: de aaltjes eten ook de goede slakken op
2. Rapen
De goedkoopste meest effectieve methode tegen slakken is rapen: elke avond in het donker met een zaklantaarn de slakken van je groenteplanten rapen en op veilige afstand weer uitzetten of over een sloot gooien. Je weet op een gegeven moment waar je zoeken moet.
3. Bierbakjes
Slakken houden heel erg van bier en als je bierbakjes op je tuin plaatst, komen ze op de geur af en dan verdrinken ze erin. Ik stel mij voor dat ze zich helemaal teut drinken en dan een zachte dood in hun geliefde vloeistof sterven.
Bierbakjes kun je maken van twee yoghurtbekers met zo’n doorzichtig plastic dekseltje erop: Schuif de bekers in elkaar, snij met een scherp mesje vlak onder de bovenrand en evenwijdig aan de bovenrand een brede horizontale gleuf van ongeveer één centimeter en aan de andere kant van de beker nog zo’n gleuf. Zet de bekers in de grond en giet er bier in. De onderste beker blijft in het gat staan, de bovenste beker vul je met bier en kun je telkens leeggooien. Het dekseltje zorgt ervoor dat de bier niet verdund wordt met regenwater. Het nadeel is alleen dat er geen segregijnslakken (met een huisje) in kunnen.
4. Een knoflookaftreksel
Kook water met flink veel knoflook, laat het trekken en dan afkoelen en spuit er dan je groenteplantjes mee in. Ik doe dat eigenlijk niet, omdat je dit na elke regenbui weer overnieuw moet doen. En omdat ik in een piepklein huisje woon, ik na elk aftreksel nog dagenlang in een pentrante knoflookgeur woon en mijn buren ook min of meer.
5. Cacaodoppen
Tot voor kort kon je bij de GAMMA voor acht euro een grote zak cacaodoppen kopen: een afvalproduct van de cacao-industrie. Ik mulchte de grond rond mijn groenteplantjes met cacaodoppen omdat slakken niet van de geur van cacao houden. Bovendien is je bodem mooi bedekt en zitten in cacaodoppen voedingsstoffen voor de bodem. Maar vorig jaar ‘fikte de chocoladefabriek af’, in de woorden van een GAMMA-medewerker. Sindsdien zijn de cacaodoppen niet leverbaar en, als ze dat wel zijn, drie keer zo duur.
Varianten op cacaodoppen:
6. Koffiedrap
7. Eierschalen
8. Bodembedekkers
Er zijn bodembedekkers waar slakken een bloedhekel aan hebben. Ik heb op mijn tuin veel ooievaarsbekjes staan (die woekeren op het hofje waar ik woon) en de slakken blijven echt uit de buurt van de ooievaarsbekjes – en van de aardbeiplantjes die ertussen staan.
9. Rabarberblad, aardappel, hout
Als je alleen overdag slakken wilt rapen, kun je voor de slakken een lekker plekje organiseren: een rabarberblad met wat maizena eronder, een houten plank, een halve aardappel voor de pissebedden, waar dan ook slakken onder gaan zitten. Elke keer als je op de tuin komt, maak je een slakkenrondje langs die plekken en raap je de slakken.
10. Koperen ringen
Slakken kruipen niet over iets dat van koper is. Er worden peperdure ringen verkocht die je om je groenteplanten kunt leggen. Ook is er kopertape, ‘slakkentape’ heet dat, dat je ergens omheen kunt plakken, bijvoorbeeld om de poten van een tafel zodat de slakken niet op de tafel (met zaaiseltjes) kunnen komen. Of op de randen van een koude bak.
Renneke